Wiosna jest dla wielu osób początkiem problemów związanych z alergią. Katar, łzawienie oczu, kichanie, skórna wysypka potrafią dać się we znaki. Na szczęście objawy alergii można złagodzić, a w niektórych przypadkach kompletnie się ich pozbyć. Jak to zrobić?

Czym jest alergia?

Alergia jest uwarunkowana genetycznie i występuje w rodzinie. W większości przypadków niestety nie można jej zapobiec. Wykrycie uczulenia następuje wtedy, gdy osoba zetknie się z uczulającą substancją. Alergia może ujawnić się w każdym wieku, obejmuje około 20-30% populacji i cały czas się zwiększa. Rozwój alergii jest ściśle powiązany z warunkami zewnętrznymi, np. z zanieczyszczeniem środowiska lub z dużą produkcją chemikaliów.

Jakie są objawy alergii?

Do najczęściej występujących objawów alergii zalicza się:

• wysypkę lub swędzące zmiany na skórze;
• zaczerwienienie;
• katar i zatkany nos;
• kaszel i objawy przeziębienia;
• łzawienie i zaczerwienienie oczu;
• zapalenie spojówek;
• ból brzucha i biegunkę;
• duszności;
• spadek ciśnienia.

Jak rozpoznać alergię?

Alergię można rozpoznać tylko wtedy, gdy pojawią się charakterystyczne objawy po zetknięciu z alergenem. Najbardziej niebezpieczną jest wstrząs anafilaktyczny, czyli zaburzenie krążenia i niewydolność układu oddechowego wraz z utratą przytomności. Objawia się pieczeniem i swędzeniem języka, widocznym puchnięciem, drgawkami, nudnościami, wymiotami, zawrotami głowy i osłabieniem. Bezpośrednią przyczyną są ukąszenia owadów lub węży i niektóre leki. Wstrząs anafilaktyczny może być przyczyną śmierci.

Alergię należy jak najszybciej zdiagnozować. Służą do tego następujące badania:

• testy skórne (punktowe i płatkowe) – można je wykonać w każdym wieku. Na skórze rozprowadza się alergen o małym stężeniu. Pojawienie się zaczerwienienia lub innych objawów świadczy o alergii;
• testy ekspozycyjne – celowe wywoływanie objawów alergii przez zakroplenie roztworu z alergenem na śluzówkę nosa lub wprowadzenie do oskrzeli przez inhalację;
• badanie krwi – pobrana krew zostaje poddana specjalnym badaniom laboratoryjnym;
• diety eliminacyjne – stosuje się je przy alergiach pokarmowych. Z jadłospisu wyklucza się pokarmy, które mogą być potencjalnymi alergenami. W przypadku dzieci alergię pokarmową powodują produkty mleczne i składniki zawarte w pieczywie;
• badania spirometryczne – wykonuje się je w celu rozpoznania astmy. Polegają na pomiarze wdychanego i wydychanego powietrza oraz na zmierzeniu prędkości jego przepływu. Badanie to służy także ocenie wydolności oddechowej człowieka.

Jak leczyć alergię?

Są dwa sposoby leczenia alergii: immunoterapia i farmakoterapia.

Immunoterapia polega na zmniejszeniu objawów alergii przez regularne podawanie szczepionki w sposób podskórny w postaci zastrzyku i miejscowo (podjęzykowo, donosowo lub doustnie). Szczepionka jest podawana całorocznie lub sezonowo przez 3 do 5 lat. W trakcie leczenia mogą pojawić się skutki uboczne, dlatego pacjent musi być pod stałym nadzorem lekarza. Przeciwwskazaniami są: ostre stany zapalne układu oddechowego, ciężkie choroby nowotworowe, gruźlica lub choroby psychiczne.

Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków o działaniu:

• likwidującym typowe objawy alergii;
• przeciwzapalnym i likwidującym silne dolegliwości;
• profilaktycznym i przeciwzapalnym;
• uzupełniającym.

Leki na alergię łagodzą objawy, ale nie zwalczają przyczyn choroby. Jest to bowiem proces bardzo długi, ale prawidłowo przeprowadzony powoduje ustąpienie objawów.